Diz Ağrısı

Diz ağrısı sıkça karşılaşılan bir sorun olup, bazen basit hareketlerin bile büyük bir zorluk haline gelmesine neden olabilir. Özellikle merdiven inip çıkarken, çömelirken veya yürürken hissedilen diz ağrısı, günlük hayatı ciddi şekilde etkileyebilir. Ortopedi polikliniklerinde en çok başvurulan rahatsızlık olan diz ağrısı, ölümcül olmasa da kişinin hareket kabiliyetini sınırlayarak yaşam kalitesini düşürebilir. Türkiye’de çocuklar ve genç erişkinlerde bu ağrının en sık nedeni büyüme kaynaklı ağrılar ve travmalar iken, 40-65 yaş arasında kıkırdak sorunları, 65 yaş üstünde ise genellikle kireçlenme başroldedir. Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Mirza Zafer Dağtaş, diz ağrısının birkaç gün içinde geçmemesi veya hareket kısıtlılığı başlaması durumunda bir uzmana başvurulması gerektiğini vurguluyor. Gerekli tedavi gecikirse, bu ağrının kronikleşebileceği ve kişinin yürüme yetisini bile etkileyebileceği belirtiliyor.

Diz Ağrısı 3 Önemli Nedeni

Doç. Dr. Dağtaş, diz ağrısının doğru bir teşhis ve tedaviyle kontrol altına alınabileceğini ve bazı durumlarda tamamen iyileşme sağlanabileceğini ifade ediyor. Ancak kıkırdak hasarı olan hastalar, tedavisi en zor grup arasında yer alıyor. Kıkırdak tedavilerinde son yıllarda önemli gelişmeler yaşanmış olup, doğru bir yaklaşımla hastalar sağlıklı dizlere kavuşabiliyor. Sabırlı olmak ve tedaviye uygun yaşam tarzı benimsemek, tedavinin başarısında önemli rol oynuyor.

Menisküs Yırtıkları

Diz ekleminde, kaval kemiği ile uyluk kemiği arasında bulunan C şeklindeki kıkırdak yapılar menisküs olarak adlandırılır. Menisküs yırtıkları genellikle dizin aniden bükülmesi veya rotasyon hareketleri sırasında oluşur ve ağrı, diz hareket ettikçe şiddetlenir. Tedavi edilmezse, yırtık eklem kıkırdağına zarar verebilir ve bu durum kronik ağrıya, hatta kireçlenmeye yol açabilir. Menisküs yırtıkları artroskopik yöntemlerle, yani açık ameliyata gerek kalmadan tedavi edilebilir. Doç. Dr. Dağtaş, genellikle iki farklı kapalı cerrahi yöntemin uygulandığını belirtiyor:

• Menisküs Tamiri: Yırtılan menisküs, özel dikiş materyalleri ile onarılır. Bu yöntem, özellikle genç yetişkinlerde kireçlenme riskini azaltmak için tercih edilir. Ameliyat sonrası hasta, dört hafta boyunca dizine yük bindirmemelidir.
• Menisektomi: Yırtılan menisküsün bir kısmı cerrahi olarak çıkarılır. Bu yöntemle hasta daha hızlı normal hayatına dönebilir, ancak menisküsün eksikliği ilerleyen yıllarda kireçlenme riskini artırabilir.

Kıkırdak Hasarı

Yaşın ilerlemesi ya da fiziksel travmalar, diz eklemindeki kıkırdakların yapısının bozulmasına neden olabilir ve bu durum ciddi ağrılara yol açabilir. Kıkırdak hasarı, fiziksel muayene ve görüntüleme yöntemleriyle teşhis edilir ve tedavi planı hasarın derecesine göre yapılır. Doç. Dr. Dağtaş, kıkırdak hasarının tamamen iyileşmesinin şu an için mümkün olmadığını belirtiyor, ancak tedavi ile hastanın şikayetleri hafifletilebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Bu amaçla diz içi enjeksiyonlar, kıkırdak hapları ve ameliyatlar uygulanabilir. Tedavinin başarılı olması, hastanın sabrına, doktoruyla işbirliğine ve yaşam tarzını hastalığına uygun şekilde düzenlemesine bağlıdır.

Kireçlenme

Kıkırdak hasarının ileri safhası kireçlenme olarak bilinir. Kireçlenme, eklem kıkırdaklarının işlevini kaybetmesiyle dizlerde ağrı, sertlik ve şişliğe yol açar. Kireçlenme ileri seviyeye ulaştığında, hastalar merdiven çıkmak gibi günlük aktiviteleri bile yapamaz hale gelir. Doç. Dr. Dağtaş, kireçlenmenin tedavisinde cerrahinin kaçınılmaz olduğunu ve eklem cerrahisinin ağrıları sonlandırmak için uygulanması gerektiğini ifade ediyor. Kireçlenme sadece dizin bir bölümünü etkilediyse kısmi diz protezi yeterli olabilir, ancak iki bölüm de etkilenmişse total diz protezi gerekebilir. Son yıllarda robot yardımlı protez cerrahisi sayesinde hatalar minimize edilmekte ve protezlerin ömrü uzatılmaktadır.

Bu sorunların tedavisinde erken müdahale ve uygun tedavi yöntemleri ile hastalar, yaşam kalitelerini koruyabilir ve sosyal hayatlarına ağrısız bir şekilde devam edebilirler.

Diz tedavisi genellikle ortopedi ve travmatoloji bölümünün uzmanlık alanına girer. Bu bölümde, eklem, kas, kemik ve bağlar gibi kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları tedavi edilir. Diz ağrıları, menisküs yırtıkları, kireçlenme, kıkırdak hasarı gibi sorunlar için ortopedi uzmanına başvurmak gerekir. Ortopedi uzmanı, gerekli muayene ve görüntüleme yöntemlerini kullanarak tanı koyar ve tedavi planı oluşturur.