Değer artışı kazancı, Gelir Vergisi Kanununda düzenlenen ve bazı haklar ile gayrimenkul alış ile satış arasındaki fark üzerinden alınan bir vergi türüdür. Mükellefin, bazı mal ve hakları elden çıkarması halinde hesaplanan miktarda gelir vergisi ödemesi gerekir. Uygulamada değer artık kazancının en çok karşılaşıldığı durum gayrimenkul satışlarıdır. Gayrimenkul alım satımında sıkça karşılaşılan konulardan biri olan değer artış kazancı hesaplama, birçok kişinin merak ettiği bir vergisel yükümlülüktür. Gayrimenkul değer artış kazancı vergisi, yatırım olarak alınan bir gayrimenkulün 5 sene içinde daha yüksek bedelle satılması durumunda ödenir.
Gayrimenkul satın alan bir kimse 5 sene içinde bu gayrimenkulü satarsa aradaki değer artışı üzerinden vergi öder. Örneğin: 2018 yılında 300.000,00 TL’ye alınan bir gayrimenkul 2022 yılında 900.000,00 TL’ye satıldıysa aradaki fark olan 600.000,00 TL üzerinden değer artış vergisi ödenir. Burada önemli nokta konutun ya da arsanın bir karşılıkla tapuda devir yapılmış olmasıdır. Bu sebeple bağışlamalar, miras yoluyla intikal eden taşınmazlarda değer artış kazancı vergisi alınamaz.
Değer Artışına Tabi Gayrimenkuller ise Arazi, bina, maden suları, memba suları, madenler, taş ocakları, kum ve çakıl çıkarma yerleri, tuğla ve kiremit harmanları, tuzlalar, voli mahalleri ve dalyanlar, gayrimenkul olarak tescil edilen haklar, gemi ve gemi payları ile motorlu tahmil ve tahliye vasıtalarıdır.
Değer Artış Kazancı Vergisi, TÜİK tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi oranlarına göre hesaplanır. Örneğin: 2018 yılında 300.000,00 TL’ye alınan bir gayrimenkul 2022 yılında 900.000,00 TL’ye satıldıysa aradaki fark olan 600.000,00 TL üzerinden değer artış vergisi ödenir. 600.000,00 TL üzerinden masrafların da düşülmesi gerekir. Düşülecek giderler ise elden çıkarılan mal ve haklar hakkında elden çıkarma dolayısıyla yapılan satıcının uhdesinde kalan giderler ve ödenen vergi ile harçlardır. Ceza miktarına aylık %2,5 gecikme faizi uygulanır. (Kasım 2023 itibariyle gecikme zammı, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile aylık %2,5’dan aylık %3,5’a yükseltilmiştir.)
Belirtmek gerekir ki, değer artış kazancı belirli miktar üzerinde kar edilen satışlarda alınan bir vergi türüdür. 2024 yılı için değer artış kazancı istisna tutarı 87.000,00 TL’dir. Bu miktarın altında kalan kazançlarda değer artış kazancı vergisi alınmaz.
Değer artış kazancı hesaplama 2024 yılında gayrimenkul alım satımı yapan kişiler için dikkat edilmesi gereken önemli bir konudur. Doğru ve eksiksiz bir hesaplama yapılmadığında ya da beyanname sürecine uyulmadığında, vergi cezaları ve gecikme faizleri gibi mali yükümlülüklerle karşılaşmak mümkündür. Bu nedenle, gayrimenkul satışında elde edilen kazancın doğru bir şekilde hesaplanması, endeksleme yapılması ve vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesi büyük önem taşır. Gayrimenkul sahiplerinin bu konuyu göz önünde bulundurarak vergi yükümlülüklerini yerine getirmeleri, uzun vadede sorunsuz bir süreç yaşanmasına katkı sağlar.
Kaynakça : https://baf.av.tr/deger-artis-kazanci-vergisi/
Bihaber.tr – Güvenilir ve Tarafsız Haber Platformu
Bihaber.tr, dünyanın dört bir yanından en güncel ve tarafsız haberleri sunan bağımsız bir medya platformudur. Hızlı ve doğru bilgiye erişim için en güvenilir kaynağınız.